Αισθητήρες οξυγόνου: Εύκολοι στην εγκατάσταση και ιδανικοί για αποδοτικότερους κινητήρες

Η NGK SPARK PLUG, η κορυφαία εταιρεία σε τεχνολογίες ανάφλεξης και ηλεκτρονικά εξαρτήματα των οχημάτων, είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής αισθητήρων οξυγόνου για την Πρώτη Τοποθέτηση και το Aftermarket, παγκοσμίως. Τα Ηλεκτρονικά Εξαρτήματα Αυτοκινήτων με την επωνυμία της NTK διαθέτουν μία γκάμα με περίπου 70 κωδικούς αισθητήρων οξυγόνου, ειδικά σχεδιασμένους για μοτοσυκλέτες. Ας εξετάσουμε τον ρόλο που παίζουν αυτοί οι αισθητήρες, οι οποίοι είναι εξαιρετικά σημαντικοί, αλλά και πολύ εύκολοι στην εγκατάσταση, συμβάλλοντας στην πιο καθαρή προς το περιβάλλον και αποδοτική οδήγηση. 

Τι είναι οι αισθητήρες οξυγόνου;

Οι αισθητήρες οξυγόνου είναι γνωστοί και ως «αισθητήρες λάμδα» ή «αισθητήρες Ο₂». Εξασφαλίζουν ιδανικές συνθήκες για τον καταλύτη, παρέχοντας σταθερή αναλογία αέρα-καυσίμου. Το βέλτιστο μείγμα αέρα-καυσίμου για έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης είναι εκείνο που έχει αναλογία 14,7/1 (αέρας/καύσιμο). Η συγκεκριμένη αναλογία ονομάζεται «λάμδα». Αυτό το μείγμα, ωστόσο, δεν επιτυγχάνεται αυτόματα, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι αισθητήρες οξυγόνου παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο. 

Τοποθετώντας στο σύστημα εξάτμισης μιας μοτοσυκλέτας (πριν ή πριν και μετά τον καταλύτη) έναν αισθητήρα οξυγόνου, αυτός μετράει το ποσοστό οξυγόνου στο σύστημα εξάτμισης και στη συνέχεια μεταφέρει τις πληροφορίες στην ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου (ECU) της μοτοσυκλέτας. Συχνά, το μείγμα αέρα-καυσίμου είναι είτε πολύ πλούσιο είτε πολύ φτωχό, με αποτέλεσμα ο καταλύτης να μην λειτουργεί σωστά. Εάν το μείγμα είναι πολύ πλούσιο, σημαίνει ότι δεν περιέχει αρκετό οξυγόνο. Αντίστροφα, εάν το μείγμα είναι πιο φτωχό, υπάρχει υπερβολικό οξυγόνο. Και στις δύο περιπτώσεις, τελικά, δεν είναι δυνατή η αποτελεσματική λειτουργία του καταλύτη. Για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα, ο αισθητήρας οξυγόνου μεταφέρει τα ευρήματά του στην ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου, η οποία στη συνέχεια προσαρμόζει το μείγμα αέρα-καυσίμου όσο το δυνατόν πλησιέστερα στην αναλογία 14,7/1. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πιο αποτελεσματική καύση, η οποία όχι μόνο ωφελεί το περιβάλλον μειώνοντας τις εκπομπές ρύπων, αλλά προσφέρει και εξοικονόμηση καυσίμου και λιγότερη φθορά του κινητήρα. 

Αιτίες αστοχίας

Η ελαττωματική ή μη αποτελεσματική λειτουργία ενός αισθητήρα οξυγόνου μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους. Ένας αισθητήρας οξυγόνου πρέπει να αντικαθίσταται μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα λόγω φυσικής φθοράς, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις η αντικατάστασή του χρειάζεται να γίνει νωρίτερα από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί.  

Συχνές εμφανίζεται βλάβη στους αισθητήρες οξυγόνου όταν έρχονται σε επαφή με: 

● Πρόσθετα καυσίμου: Οι αισθητήρες οξυγόνου μπορεί να καταστραφούν από πρόσθετα καυσίμου που μερικές φορές περιέχονται στο καύσιμο ή προστίθενται ξεχωριστά από τον ίδιο τον οδηγό. Επομένως, συνιστάται να αποφεύγεται η χρήση πρόσθετων καυσίμου ή καυσίμων που τα εμπεριέχουν. 

● Σιλικόνη: Η επαφή με τη σιλικόνη κλείνει την πορώδη κεραμική επιφάνεια του αισθητήρα. Αυτό αποτρέπει τη μεταφορά ιόντων, με αποτέλεσμα να μην δημιουργείται τάση. Η διείσδυση λαδιού και γράσου στον κινητήρα είναι συνήθεις πηγές μόλυνσης που οφείλονται στη σιλικόνη. Ένας ασφαλής τρόπος για την αποφυγή αυτού του προβλήματος είναι η χρήση προϊόντων χωρίς σιλικόνη, όπως ειδικό γράσο για αισθητήρες οξυγόνου. Επιπλέον, όλοι οι αισθητήρες της NTK πωλούνται σε σφραγισμένες, πλαστικές συσκευασίες, εξαλείφοντας την πιθανότητα να έρθουν σε επαφή με σιλικόνη. 

● Υπολείμματα άνθρακα: Επικαθίσεις άνθρακα μπορούν να εμφανιστούν τόσο στο προστατευτικό κάλυμμα του αισθητήρα όσο και επάνω στον ίδιο τον αισθητήρα. Αυτό θα επιβραδύνει την απόδοση του αισθητήρα και, τελικά, θα προκαλέσει βλάβη. Η αιτία των εναποθέσεων άνθρακα πρέπει να προσδιοριστεί, αλλιώς και ο νέος αισθητήρας θα εμφανίσει το ίδιο πρόβλημα. 

Εύκολη αντικατάσταση

Είτε πρόκειται για βλάβη, είτε για φυσική φθορά, η τοποθέτηση ενός νέου αισθητήρα οξυγόνου είναι συχνά απαραίτητο βήμα συντήρησης για τους μοτοσυκλετιστές. Αν και ο αισθητήρας παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, η αντικατάστασή του είναι μια εύκολη διαδικασία. Ενώ συνιστάται η βοήθεια ενός επαγγελματία, γενικά η αντικατάσταση του αισθητήρα οξυγόνου είναι κάτι που συχνά μπορεί να πραγματοποιηθεί από τον ίδιο τον οδηγό. 

Σημάδια ότι η μοτοσυκλέτα σας χρειάζεται αντικατάσταση αισθητήρων, αποτελούν η ένδειξη «check engine», η μεγάλη κατανάλωση καυσίμου, κάποια βλάβη στον κινητήρα και το ασταθές ρελαντί.  

Η Valerie Hoppe, λάτρης του δίτροχου μηχανοκίνητου αθλητισμού, αλλά και υποστηρικτής της NGK SPARK PLUG EUROPE GmbH, αντικατέστησε τον αισθητήρα οξυγόνου στη μοτοσυκλέτα της χωρίς επαγγελματική βοήθεια, όταν εμφανίστηκε σφάλμα που αναφερόταν στον αισθητήρα οξυγόνου. 

«Οι κύριοι λόγοι για τους οποίους αποφάσισα να κάνω μόνη μου την αντικατάσταση αισθητήρα οξυγόνου ήταν αφενός, το κόστος και αφετέρου, η σχετικά μεγάλη απόσταση από κάποιο έμπιστο συνεργείο», λέει η Valerie. Αν και δεν είναι «ερασιτέχνης μηχανικός», η Valerie δεν φοβήθηκε να επιχειρήσει την αντικατάσταση μόνη της.  

«Είμαι αναβάτης των 125cc από τα 16 μου, οπότε ήμουν σίγουρη ότι θα μπορούσα να το κάνω», συνεχίζει η ίδια. 

«Είναι πολύ γρήγορο και απλό. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να αφαιρέσετε το βύσμα, να ξεβιδώσετε τον αισθητήρα, να βιδώσετε έναν νέο αισθητήρα, να βάλετε ξανά το βύσμα και αυτό ήταν όλο. Έχετε έναν πλήρως λειτουργικό αισθητήρα οξυγόνου και πάλι», λέει με υπερηφάνεια. Λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις μειωμένες εκπομπές ρύπων, όσο και τα οφέλη απόδοσης του κινητήρα, καθώς και το πόσο απλό είναι να τον αντικαταστήσετε, ο αισθητήρας οξυγόνου παίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο εξασφαλίζοντας ευκολότερη οδήγηση.